GIÁO DỤC TẠI GIA ĐÌNH

GIÁO DỤC TẠI GIA ĐÌNH

Một chương trình giáo dục, dù tiến bộ hay phong phú đến đâu, cũng dần dần sẽ trở nên lạc hậu trước sự tiến bộ về khoa học kỹ thuật và cả quan niệm sống của những người đương thời. Vì thế, ở các quốc gia tiên tiến, ngoài việc cố gắng điều hành và chỉnh sửa những nội dung trong chương trình giáo dục của mình, các tổ chức chính quyền thường chấp nhận việc người dân, hay đúng hơn là các bậc cha mẹ có thể tự chọn cho con mình một phương pháp giáo dục, mà đối với họ là hợp lý nhất. Điều đó có nghĩa là, cha mẹ có quyền cho con đến bất cứ một loại hình trường học nào, không phải chỉ là trường Công hay trường Tư, mà còn là các trường theo phương pháp giáo dục truyền thống hay phương pháp của Montessori … hoặc cũng có thể tự soạn ra một chương trình để dạy con mình ở nhà, nếu đủ thời gian, trình độ và phương tiện.

Điều quan trọng là dù theo bất cứ chương trình nào, theo bất cứ một chế độ học tập nào, 8h/ngày hay 2h/ngày thì con em của họ vẫn phải đủ khả năng để tham dự cuộc thi cuối cấp như một học sinh theo học ỏ các trường học bình thường, và đủ khả năng để thi vào hay được xét tuyển vào một trường Đại học nào đó trong hệ thống giáo dục quốc gia.

Tuy nhiên, trong đa số quốc gia, thì học sinh vẫn phải chấp nhận việc hằng ngày cắp sách đến trường, chấp nhận những áp lực trong việc học tập không phải chỉ vì sự bó buộc của nhà cầm quyền, mà còn do chính quan điểm và áp lực của phụ huynh.

Nếu bỏ qua những yếu tố khách quan như không đủ trình độ, không có các kỹ năng sư phạm, không biết chọn lọc hay xây dựng một kế hoạch giáo dục cho con mình, thì các bậc cha mẹ còn bị lệ thuộc vào chính cái quan điểm sống của mình, đó là xây dựng tiêu chí chọn trường cho con thường dựa trên danh tiếng của ngôi trường. Nếu như ở một số quốc gia, đặc biệt là với bậc đại học thì tiêu chí đó là một điều khả tín, vì trường có danh thường là các trường lâu đời, có nhiều giáo sư, giảng viên giỏi, có những phân khoa đã cung cấp cho xã hội những con người ưu tú. Thì cũng có những quốc gia, tiếng tăm của một ngôi trường lại dựa vào năng lực tự quảng bá của hội đồng quản trị ngôi trường đó hay do cái cơ chế của nhà cầm quyền tạo ra, và điều đó có thể đánh lừa sự chọn lựa của cha mẹ học sinh.

Nhưng điều tệ hại cho các phụ huynh, cho các học sinh không phải là ở chỗ họ không có quyền chọn cho mình một ngôi trường tốt, để có thể đặt trọn niềm tin mà là họ không còn sự chọn lựa nào khác ngoài những ngôi trường có sẵn, với một chương trình giáo dục lạc hậu và sai lầm ngay từ nền tảng, hay họ bị phỉnh phờ bởi những hoa ngôn, xảo ngữ để đẩy con vào một ngôi trường của sự lừa bịp, quảng cáo một đằng, thực tế một nẻo!

Điều tệ hại tiếp theo là cũng có phụ huynh bị hoa mắt trước những hào quang của các ngôi trường điểm, trường chuyên, trường chất lượng cao…để bằng mọi cách, từ việc vận động dựa trên các mối quan hệ cho đến sử dụng sức mạnh vạn năng của đồng tiền tìm kiếm cho con mình một chỗ đứng trong cái hào quang giả tạo của những danh xưng. Sau đó, họ hãnh diện khoe khoang về con mình mà quên rằng, đó chính là một mầm mống nguy hiểm của sự huỷ hoại nhân cách. Đứa bé cũng trở nên hãnh tiến, kiêu ngạo về vị trí của mình, về sức mạnh của địa vị và tiền bạc mà bố mẹ cháu có được, để từ đó trở nên một con người thực dụng. Hoặc những người không còn sự tự tin vào bản thân, chỉ biết dựa vào những người đi trước, không còn óc sáng tạo, không còn khả năng phản biện, tự chủ mà chỉ biết làm theo một cách rập khuôn những gì có sẵn.

Ngược lại, có nhiều phụ huynh khác, quá mệt mỏi trước những áp lực xã hội, đành buông xuôi và chỉ biết kêu cứu trong thất vọng khi con em mình trở nên tồi tệ, buông thả ăn chơi hay bỏ học nửa chừng, và rơi vào các tệ nạn xã hội. Cũng có nhiều người còn đau khổ hơn, khi chứng kiến sự trầm uất, mệt mỏi, căng thẳng của con mình mà đành bất lực, không biết làm sao để giúp con trong khi chính họ cũng bị trói chặt vào những quy chế vô lý của tình trạng chạy theo thành tích, chạy theo bằng cấp và điểm số, trong khi những người có trách nhiệm và thẩm quyền hầu như bưng mắt bịt tai, giả điếc giả mù trước sự đau khổ của hàng vạn đứa trẻ, đang ngày ngày còng lưng chịu đựng những áp lực của bệnh thành tích.

Nếu chúng ta có thể vượt lên trên những điều đó, một mặt chấp nhận những điều tồi tệ trong lĩnh vực giáo dục mà xã hội buộc chúng ta phải chấp nhận, thì chúng ta vẫn có thể giúp cho con em mình, vẩn phải đi học ở những ngôi trường bình thường, nhưng vẫn có được khả năng tự chủ, biết quý trọng bản thân , biết tỉnh táo trước những phong trào ngoài xã hội.

Chúng ta hãy biết chấp nhận những yếu kém của trẻ, tìm ra những điểm tốt dù còn rất nhỏ nhoi của các em, từng bước khơi dậy qua sự tôn trọng các em, và hãy dùng chính bản thân mình là như một bài học để các em nhận ra những chân giá trị trong cuộc sống. Đó chính là một biện pháp giúp con em đứng vững trước ngưỡng cửa cuộc đời.

( Một suy nghĩ về hình thức Home Schooling )